WEG IS NIET ALTIJD WEG. EEN STRAAT KAN VEEL NAMEN HEBBEN...

Laat ons op zoek gaan naar de etymologische afkomst van onze 'verkeersaders'.

LEI
Een LEI is een typisch Zuid-Nederlandse benaming voor een laan of een avenue. De meeste leien vinden we terug in het Antwerpse, waar men er meestal een weg mee aanduidt die naar een singel leidt. Met een lei bedoelde men vroeger over het algemeen 'een passage, doorgang, doortrek, voorbijgang, een plaats waar veel volk voorbijtrekt' en dus gunstig gelegen is voor de verkoop. Lei is verwant met 'leiden' en betekent 'doen gaan' of 'aanvoeren'. Vergelijk met 'waterleiding' = water dat naar een bepaalde plaats gevoerd wordt. Uiteindelijk is het luttele onderscheid met een laan alsmaar vager geworden en is een lei dus hetzelfde gaan betekenen als een laan.

LAAN
De oorspronkelijke betekenis van LAAN is een 'zijpad'. In het Grieks betekende het een weg waarlangs het vee wordt gedreven. De basisbetekenis van een laan en een lei is dus ongeveer dezelfde. Beide landwegen gaven dus uit op een grotere weg maar de gebruikers verschilden. Bij een laan dacht men vooral aan vee, bij een lei vooral aan mensen. Aangezien het vee meestal op bosrijke plaatsen stond, of dikwijls langs bosrijke plaatsen moest, is men later een laan meer en meer gaan vereenzelvigen met 'een weg met bomen'.

SINGEL
Een SINGEL is eigenlijk een 'weg langs de buitenzijde van een stadsgracht'. In de Middeleeuwen werd er met deze benaming verwezen naar de 'stadsringmuur' of 'stadsgracht'.

DREEF
De DREEF is verwant met 'drijven' of 'drift'. Ook hier weer bedoelde men vroeger een landweg waarlangs het vee van de weide naar het dorp of omgekeerd werd gedreven. Zoals op een laan ging men er ook bomen aanplanten, waardoor zo'n bomenrij zelf ook al vlug 'dreef' werd genoemd. Dat een dreef tegenwoordig naar een brede landweg verwijst, heeft te maken met het feit dat de massa vee die over deze onverharde landwegen liep, ervoor gezorgd heeft dat deze landwegen uiteindelijk in de breedte uitdijden. Later werden brede wegen ook zo 'dreven' genoemd, zelfs zonder dat er ooit vee gedreven was.

AVENUE
In de 16de eeuw betekende een AVENUE ook doodgewoon een 'toegangsweg'.

BOULEVARD
BOULEVARD is een variant van het Franse 'boulever', dat is afgeleid van het Middelnederlandse 'bolwerc'. Met een bolwerc bedoelde men 'een zware palissade die met grond was versterkt'. Dit versterkte bouwsel deed in de Middeleeuwen dienst als stadsomwalling. Na de 17de eeuw werden deze bouwsels afgebroken, en op de ruïnes werden promenades met bomen aangelegd. Aangezien in de Middeleeuwen alle afval over de stadsmuren werd gegooid, zijn deze boulevards dikwijls hoger gelegen.

STRAAT
Het woord 'STRAAT' komt van het Latijnse 'via strata' wat betekent geplaveide weg. Het woord is ook verwant met het Griekse 'stratos' want het waren vooral de soldaten die zo'n straat nuttig vonden om zich te verplaatsen.

WEG
WEG, in de betekenis van baan, is verwant met wegen = zich bewegen. Onder invloed van het Latijnse 'Via' en het Franse 'Voie' is het woord zich stilaan beginnen te ontwikkelen in zijn huidige vorm. Een weg diende immers om zich 'in gang te zetten'. Wanneer er dan nog ergens in de buurt een 'via' lag, kon men hierop 'bewegend ergens naartoe gaan'. Denk hier ook aan het woord 'wagen' dat ook van datzelfde woord 'wegen' afgeleid.

STEEG
Een STEEG en een steg zijn duidelijk verwant met het woord 'stijgen'. Oorspronkelijk betekende het woord 'stags' een 'trap'. Stegen en steggen verwezen dan ook naar de smalle wegen die naar de hogergelegen stadsgedeelten leidden en meestal van drempels of lage treden waren voorzien. In de Middeleeuwen betekende 'steegjes' ook smalle , gevaarlijke straatjes.

BAAN
Het Middeleeuwse 'BANEN' zou wel eens kunnen te maken hebben met 'boenen', want het verwees naar een effen oppervlakte, effen vlakte of open ruimte.

PAD
PAD zou verwijzen naar een weg die met de voeten 'beslagen, geslagen of uitgeslagen' is. Met andere woorden: gewoon betreden waardoor de ondergrond hard werd.

Uit: Het Belang van Limburg, 23-02-1999