You are here
Description
De "Oude Hal" op de Vismarkt zal binnenkort worden afgebroken. Dit gebouw is achter de voorgevel totaal vervallen en onbruikbaar geworden. Hierdoor zal weer een stukje verleden voor altijd verdwijnen. Dit gebouw werd opgericht in het jaar 1836 als openbare hal voor verkoop van vlees.
Wij kunnen het bouwwerk rekenen tot de neoclassicistische bouwperiode. Deze bouwwijze was ontstaan in de 18de eeuw als reactie op de weelderige en overdadige Louis XV stijl of rococo. De gebouwen uit die periode werden toen in een eenvoudige, kleurloze internationale stijl opgetrokken. Men trachtte de klassieke stijl, zij het dan in een nieuwe vormgeving te benaderen. Ieder versieringsmotief werd zoveel mogelijk geweerd. De gebouwen werden opgericht met de bedoeling de gevels te bestrijken met een pleisterlaag, die dan ivoorkleurig werd beschilderd. Ok de Vleeshal in Hasselt werd aldus gebouwd.
De gevel heeft een drievoudige horizontale verdeling, afgelijnd met arduinsteen. De rondbogige vensters van de eerste verdieping hebben een eenvoudige omlijsting in arduin. De eerste en de tweede verdieping waren vroeger glad gepleisterd. Het gelijkvloers was bepleisterd op een wijze die grote blokken natuursteen, met dieperliggend voegwerk nabootste. Enkel jaren geleden werd de bepleistering weggekapt en kreeg het gebouw zijn huidig uitzicht. Op het gelijkvloers, waar de eigenlijke vleeshal was ondergebracht, rustte de zoldering op massieve houten zuilen.
Tot het bouwen van deze vleeshal werd besloten door het stadsbestuur in het kader van een reeks maatregelen tot bevordering van de volksgezondheid. Het gebouw werd opgericht achter het koor van de Sint-Quintinuskerk. Hiertoe werd een stadsgebouw "de Sint-Ceciliakamer" afgebroken en een andere particuliere woning "de Reus" aangekocht en eveneens afgebroken. Architect Jaminé (nvdr: ?) van Hasselt maakte de plannen. De aanbesteding greep plaats op 15 oktober 1834. Aannemer Jozef Sampermans uit Tongeren nam de werken aan voor 47.950,- Fr. Het gebouw was voltooid op 25 januari 1836. Toen moest er natuurlijk een reglement gestemd worden over het gebruik van de nieuwe vleeshal. (…)
In 1865 werd het steegje links van de Vleeshal verbreed. De opbrengst van de Hal ten voordele van de Stadskas was dat jaar nog 630 Fr.
Stilaan raakte de Vleeshal evenwel in onbruik. De slagers mochten mits het nakomen van bepaalde hygiënische voorschriften het vlees aan huis verkopen. Deze voorschriften bleken goed te worden nageleefd. De lokalen waar het vlees tentoongesteld en verkocht werd, waren zuiver en gezond. Zij werden trouwens aan een regelmatig onderzoek van de politie onderworpen. Uit het jaarverslag voor het dienstjaar 1865-1866 blijkt dat de Vleeshal als dusdanig niet meer werd gebruikt. Men wilde het gelijkvloers ombouwen als gemeenteschool. De verdieping kon dan gebruikt worden als feestzaal of als zaal voor plechtige prijsuitdelingen. Het volgende jaar was men echter van mening veranderd. Een grondig onderzoek van de gebouwen had uitgewezen dat de verbouwing te hoog zou oplopen en dan nog zouden deze lokalen minder geschikt zijn voor het beoogde doel.
De kerkfabriek van Sint-Quintinus zou gezien de onmiddellijke nabijheid van de hoofdkerk het gebouw wel kunnen gebruiken als magazijn voor kerkbenodigdheden en als woonhuis voor koster en suisse. Bij beslissing van de gemeenteraad dd. 7 mei 1870 werd het gebouwencomplex dan verkocht aan de kerkfabriek van St.-Quintinus. De kerkfabriek zou over het gebouw kunnen beschikken wanneer de nieuwe gemeenteschool (langs de Guffenslaan) zou voltooid zijn. Hieruit blijkt dat de vroegere vleeshal ook tijdelijk werd gebruikt als lagere school. De nieuwe gemeenteschool langs de Guffenslaan werd betrokken in 1875.
Tot voor enkele tijd werd de Oude Hal nog gebruikt als woning voor kerkbedienden en als repetitielokaal voor zang- en muziekverenigingen en de Limburgse Orgelschool.
Voor de Hasselaren zal het begrip "Oude Hal" wel voor altijd verbonden blijven aan de Volksbibliotheek van de heer Eugène Leën, die hier jarenlang ten dienste der lezers stond.
Uit: De"Oude Hal" (1970)
Fiche
- 1836-1870/1875: Stad Hasselt
- 1870/1875: kerkfabriek Sint-Quintinus
- Vleeshal, Limburgse Orgelschool, Kinderheil (3, 4), Kleermakersgilde (5), e.a.
gesloopt (1970) voor nieuwbouw
De Ceciliakamer en De Reus (2)