Adrien de Gerlache, geboren op 2 augustus 1866 en gestorven op 4 december 1934, had een passie voor de zee. In 1884 meldde hij zich aan bij de marine maar zijn grootste ambitie was met een Belgisch schip de expeditie naar de ijsvelden rond de Zuidpool te organiseren. Op 2 juli 1897 kocht hij een 13 jaar oude walvisjager die hij 'de Belgica' noemde. Op 14 augustus van datzelfde jaar vertrok hij vanuit Antwerpen, met aan boord R. Amundsen en F.A. Cook (later beroemd geworden omwille van hun poolreizen). Op 15 februari bereikte hij de Zuidpool maar liep vast in het ijs. Ongewild werd hij op deze manier de eerste poolreiziger die op de Zuidpool overwinterde. Dankzij de doorzetting van de bemanning kon het schip op 14 maart 1899 de terugtocht aanvangen en bereikte het pas op 5 november de Antwerpse haven. Zijn reisverslag "Le voyage de la Belgica. Quinze mois dans l'Antarctique" is nu nog steeds een basiswerk voor verdere studies van dit koude continent.

De jaren die daarop volgden ondernam 'de Belgica' nog vele wetenschappelijke reizen. Expedities die ditmaal de kapitein en zijn bemanning meenamen naar de Noordelijke IJszee tussen Groenland en Spitsbergen en ten noorden van Rusland.

In 1914 werd de Gerlache het ambt van havenkapitein in Oostende aangeboden. Van hieruit hielp hij de evacuatie regelen van Belgische militairen en burgers naar Engeland bij het uitbreken van de Wereldoorlog. Na de wapenstilstand werd hij tot directeur-generaal bij het ministerie van de Marine, waar hij het initiatief nam een nieuw Belgisch schoolschip te laten bouwen, met name 'de Mercator'.